ÇERKES AİLE HAYATI VE AİLE YAPISI
Öncelikle Çerkesler de müthiş Hayatı ve yapısını incelerken müthiş fertlerinin bireysel separate konumları ve statüleri daha sonrada karma yapıları hakkında konuşmak gerekir.
Çerkesler de müthiş düzeninde müthiş hayatını düzenlemek ve aileden sorumlu Olmak babaya verilmiş BİR görevdir. Baba bunun yanında aşırı BİR disiplin ve otorite den kaçınmamakla beraber demokratik BİR anlayış sergilemekde lakin inisiyatifide etrafında dönmez elinde bulundurarak met ince çizgiyi korumaktadır. SÖZ ve inisiyatif Sahibi belirttiğimiz hazırsındır baba olmakla beraber met Demokrasi çerçevesinde Evin hanımıda SÖZ söyleme fikir yürütme hakkına Sahip konumdadır. Çocukların ve Evin hanımın babaya olan saygıları met ince mimarinin ürünüdür ailenin hanımı wanna know Ve bilmek Evin babasına adıyla seslenmez Evin babasıda aynı şekilde Evin hanımına adi ile hitap etmez met hazırsındır durumlarda genelde Evin hanımın müthiş ismi kullanılmaktadır. Çocuklar imkb genelde babaları ile aynı ortamda durmakdan met Saygı itibari ile kaçınırlar. Babada çocuklarını özellikle başkalarının yanında öpüp okşamaz kucağına Almaz met soğukluğun yada sevgsizliğin göstergesi Aliyormusun tam aksine Çerkeş halkındaki disiplinin Temel taşıdır çünkü Çerkesler birbirlerine kalpden ve Sadakat ile bağlıdırlar.
Anne imkb Evin prensesi ayakta tutucusu çocuklarına şevkatli eşine Karşı sevecen nazik ve okadarda SAYGILI BİR bireydir müthiş içerisinde met özelliklerinden dolayı ki eşleri tarafından Guaşe (Prenses) çağırılmayı hak ederler olarak. Anne müthiş içerisinde Evin çift sayfalar işleri ile uğraştığı hazırsındır genis yetkilerede sahiptir. Kocası olmadığı Zaman haceşde misafirleri ağırlamak yine annenin işidir ve müthiş içerisinde de kocası tarafından sözü dinlenir ve Saygı duyulur BİR konumdadırlar.
İnsanın bireyleri arasında Gerek çocuklar ve baba Gerek Evin hanımı ve erkeği arasında oğlu derece ciddi BİR resmiyet bağı bulunmakla beraber bunun müthiş bireyleri arasında kopukluğa Yol açmaması müthiş hayatını idamedeki başarının sırlarını içersinde barındırmaktadır. Çerkeş müthiş hayatında saygının Önemi cok büyüktür met Büyük Saygı çerçevesi içerisinde ince nezaketler sevgiyi hissetirmek ve yaşamak bireyler arasında kopukluğu engellemek imkb Sağlam müthiş müthiş eğitimine dayanmaktadır ve yapısına.
İnsanın Hayatı içerisinde çocukların duğumundan büyümesine ev kurunmasına değin tam BİR Eğitim disiplin ile yetiştirme tarzını benimserler Çocuk tür doğduğu Zaman baba bunun onuruna BİR ziyafet verir ve met ziyafete çoğunlukla beğenilen olmayı denedim katılır katılanlar imkb eli Boş gelmezler Çocuk belli BİR YASA gelene kadar annesinin himayesi ve koruması altındadır anne çocuğa çift sayfalar şevkatini ve sevgisini yansıtırken baba mesfeli ve Resmi olmayı tercih Eder Çerkesler farklı ailelerin kiz ve ERKEK çocukları aynı Yerde eğtim Görür ve beraber yaşayarak Sosyal Hayatı benimserler Çocuk bellirli BİR YASA geldikden Gale Baska BİR aileye Mırlama BİR Eğitim alması amaçların çocuğu pur olarak (evlatlık) olarak verilir ve daha iyi çocuğa kendi çocuklarıymış hazırsındır Bakar Sahip çıkar ve Eğitim verirler evlat olarak aldıkları Çocuk Dört dörtlük yetişmemiş imkb met becerileri Click tr Büyük utanç kaynağıdır alan müthiş met olarak. Çocukda met aldığı sevgi ve eğitimin hakkını pur gittiği evdeki insanları Anelıko Yetelıko (anne ve babası) hazırsındır çocukları kardeşi hazırsındır görmesiyle karşılık verir ve karşılıklı met sevgi ve minnetarlık ömür Boyu Sürer artik çocuğun 2 anne ve babası vardır. Çocuk artik yetişip Eğitim evresi tamamlandıkdan Gale Pur Töreni ile baba evine getirilir. yarışları düzenlenir BÜTÜN Gençler met törenlerde hünerlerini sergilerler olarak Ayşe Toren esnasında Büyük ziyafetler verilir. Eğitimi biten Çocuk artik gençliğe Adım atmış ve evlenme çağı gelmiştir anne ve baba çocuklarının tercihlerine Saygı duyarlar ve istediği kızı ona layık görürler çünkü Çocuk hit yapmayacak kadar iyi BİR eiğitim almıştır artik.
ISTE BU Saygı ve disiplin çerçevesinde yaşıyan bireyler Çerkeş toplumunu oluştururlar bunun aşırı SERT sevgisiz ve kötü BİR müthiş yapısı olduğunu düşünenler imkb Çerkeş Toplumunun yapısını yaşayış tarzını barındırdığı Büyük sevgi ve modernliği demokratikliği görmezden gelenlerdir.
Çerkeş toplumunu Boyle Saygı Değer BİR konuma taşıyan imkb ite met müthiş yapısının ta kendisidir.
ÇERKES DELİKANLILARI
Delikanlı deyimi Çerkeslerde ergenlik çağı gelmiş genç anlamında kullanılmaz. Çünkü Çerkes çocukları on yaşını geçince artık delikanlı sayılır. Kendilerinden mertlik özellikleri beklenir ve istenir. Bunu sağlama konusunda Çerkes görgü yöntemleri rekabet kabul etmez.
Ağıtları, şarkıları hala dillerde dolaşan Prens (Pşikoy) Rus ordusuna saldırarak ünlü Baş Komutan General Zass’ı atından aşağıya attığı, generalin bindiği atı alıp getirdiği, o kanlı savaşta üç kez at yararak değiştirdiği, ancak kendisi yorulmayarak: "Atımı sevgilime götürünüz. Başkaları tuzlu su akıtırken kendisi kanlı su akıtsın" diyerek şehit olduğu zaman henüz ergenlik çağına gelmemişti. Değişik savaşlarda sekiz yara almış olan Şeruluk, şehit olduğunda on dört yaşındaydı. Çocukların yükseklik derecesini gösteren bu gibi cesaret örnekleri pek çoktur. Onlardaki bu yeteneği doğanın onlara verdiği özel bir ayrıcalık olarak kabul etmek yerindedir. Çünkü yüksek bir ruh taşıyan Çerkes delikanlısının sağlam kişilikleri hiç bir konuda başkalarından geri kalmasına izin vermez. Kendisine onur ve makam oluşturacak tek aracın soyu ve serveti değil, çok başka özellikler olduğunu bilir. Bundan dolayı Çerkes delikanlılarının hepsinde üstünlük iddiası ve şöhret eğilimi fazladır. Savaş meydanında, toplantılarda, eğlencelerde yüksek görgüsüyle, yüksek kişiliğiyle yaşıtlarına yüksek olduğunu göstermeye çalışır.
Delikanlı arsız değildir. Ancak acizlik bilmez. Uyuşuk ve sessiz yaşamı sevmez. Sonsuz özgürlük diyarı olan bir yerde doğup büyüdüğünü çok iyi bilir. Hareketli ve atak bir ortam içinde canlı ve hareketli olmak gerektiğini bilir. Bundan dolayı ortama uymaya çaba gösterir. Söz kendisine düştüğü zaman oldukça rahat konuşur sorununu dile getirir. Özellikle toplantılarda güzel söz söylemek, Çerkeslerce çok onurlu bir özellik sayıldığı için, o gibi yerlerde sıkılmak, kekelemek, beceriksiz davranmak delikanlı için büyük bir özür ve ayıp sayılır. Bundan sözederken Mr.Bell aynen aşağıdaki açıklamaları yapıyor: "Meclislerde halk işlerini görme sırasında, büyük bir topluluğa karşı insanların hiç sıkılmayarak kolaylıkla anlatıcı ve güzel konuşmalarda bulunması beni hayran bırakmıştı. Bu güzel örnek özgürlüğe, toplulukların çokça olmasına, genel çıkar için herkesin büyük ilgi göstermesine yorumlanabilir. Serbest konuşanların içinde hepsinin üstünde iki kişi mertçe, hatip tavırlar ile benim şimdiye kadar Ayan ve millet meclislerinde avukatlar toplantılarında, tiyatro sahnelerinde seçkin olarak gördüklerimin hepsiyle rekabet ederler"
Güzel söz söylemeye, serbest söyleve alışmak için delikanlılar, büyüklerin bulunmadığı ortamlarda alıştırma yaparlar. Aralarında yaptıkları muhabbet toplantılarında bu yeteneklerini geliştirirler. Ayrıca bu toplantılar bir görgü okuludur. Toplantılar açıktır. Gençler orada gördükleri kuralları, gerekli gördükçe göstermeye hazırlanmak zorundadırlar.
Mr.Bell diyor ki: Çerkesler düşüncelerini canlı, çoğunlukla açık ve hızlı bir biçimde ortaya koyma konusunda büyük bir üstünlük gösteriyorlar. Halk, doğaları gereği tartışma ve değerlendirmeye alışkın olduklarından çoğu kez küçük şeyler için tartışma olur.”
İşte bu eğitimin sonucu olarak delikanlıların davranışlarında doğal bir serbestlik, gerçek bir kibarlık görünür. Başka uluslarda hükümdar dairelerine ait sayılan yüksek nezaket ve inceliği Çerkes delikanlıları doğal bir yaşam biçimi olarak öğrenirler. Bu nedenle davranışlarında ikiyüzlülük görünmez, temiz bir doğallık gösterir.
Nefsini dizginlemek Adighe olmanın birinci koşulu olduğu için Adighe delikanlısı hiç bir hareketinde kötü alışkanlıklara düşmez. Her konuda “VERKİĞ” yani kibarlık onun rehberi olur. Çünkü kibarlığı ihmal etmeyi insanlığı bırakmakla bir tutar.
Adighe delikanlısı korku bilmez. Yürek, akıl, irade onun için esas olduğu gibi cesareti cahilce değil akıllıca yapmak ister. Bundan dolayı Çerkesler; “cesurdan korkma o, cesaretini haklı işlerde mücadelede gösterir” derler. Delikanlıların medeni cesaret konusundaki Mr. Bell’in önceden anlatılan sözleri de dikkate değer. “Onlarda korku büyük bir kusur sayılır.”
Çerkes delikanlılarının kahraman yetişmesindeki etkenlerden biri de şiirleridir. Onlarda cinsellik duygularına seslenen şiirler yoktur. Dans müzikleri dışında bütün şiirleri yiğitliğe, iyiliklere ilişkin taşlama ile ağıtlardır.
Her olay üzerine Çerkes ozanları olayda kendini gösterenlerin övgüsünü, becerisizlik gösterenlerin taşlamasını gösteren şiirler söylerler. Böyle şiirler erkek, kız herkesin dilinde dolaşır. Her toplulukta kahramanların adı saygıyla anılır, beceriksizlerin de adları alay ile yinelenir. Bu hareket delikanlıların erdem ve görgüsüne büyük etkiler yapar ve delikanlı bu övgülerde adı geçsin diye ün ve onur sahibi olmasını sağlamak için harikalar yaratmak aşkını taşır.
Mr.J.BELL diyor ki: “Her türlü örgütten ve araçtan yoksun olan Çerkeslerin Rusyaya karşı bu denli uzun süre direnç göstermelerindeki gizem ve bilgeliği bilmek isteyenler için şu iki nedenden başka bir şey bulamadım. Birincisi, herkesi sosyal görevini yapmaya zorlayan sosyal duygu, ikincisi, bireyler arasında kahramanlık konusunda rekabet bulunmasıdır. "
Çerkes delikanlıları ile kızlarının toplantılarda serbest ve beraberce bulunmalarında erkeklerin mert ve nazik görgülü davranmaları da önemli bir etkendir. Çünkü kızların saygı ve arzusu, erkeğin varlık ve dış görünüşünden çok kibarlığında, mertlik özelliklerindeki ününedir...
